Κυριακή 7 Οκτωβρίου 2018

Βοήθεια Στο Σπίτι: Μονιμοποίηση και όχι ανακύκλωση εργαζομένων

Στην πρόσφατη ομιλία του στη ΔΕΘ, ο πρωθυπουργός της χώρας Αλέξης Τσίπρας, ανέφερε την πρόθεση της κυβέρνησης για μονιμοποίηση 3.000 εργαζομένων στα προγράμματα «Βοήθεια στο Σπίτι». Η εξαγγελία αυτή, αντί να αποτελέσει ένα χαρμόσυνο γεγονός για τους συμβασιούχους του προγράμματος (μιας και φαινόταν να ικανοποιεί ένα πάγιο και δίκαιο αίτημά τους), έσπειρε ακόμη περισσότερο την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια ανάμεσά τους. Κι αυτό συνέβη γιατί πολύ απλά η κυβέρνηση αναφέρθηκε σε επαναπροκήρυξη των θέσεων εργασίας και όχι σε διασφάλιση των υφιστάμενων εργαζομένων.

Να σημειωθεί ότι οι προσλήψεις των εργαζομένων στα προγράμματα «Βοήθεια στο Σπίτι» πραγματοποιήθηκαν, στο σύνολό τους, με διαδικασίες ΑΣΕΠ, γεγονός που –εύλογα- ισχυροποιεί το αίτημά τους για άμεση μετατροπή των συμβάσεών τους σε αορίστου χρόνου. Μερίδα των συναδέλφων τους μάλιστα υπήχθη στο προεδρικό διάταγμα του Παυλόπουλου 164/2004, αποτελώντας, ωστόσο, μια ισχνή μειοψηφία που, με βεβαιότητα, δεν επιτρέπει τη λειτουργία της υπηρεσίας. 
Πιο συγκεκριμένα, στο Δήμο Κιλκίς μόλις δύο από τους 33 εργαζομένους του προγράμματος έχουν συμβάσεις αορίστου χρόνου με τη Δημοτική Επιχείρηση του Κιλκίς. Το νομικό κώλυμα, όπως προκύπτει από το Σύνταγμα, περί απαγόρευσης της άμεσης μετατροπής των συμβάσεων σε αορίστου χρόνου, αποτελεί ένα ζήτημα που οφείλει η ίδια η κυβέρνηση να διαχειριστεί, χωρίς να το προβάλλει ως τροχοπέδη.
Μια ενδεχόμενη επαναπροκήρυξη των θέσεων εργασίας, θα επιφέρει τεράστια προβλήματα στην εύρυθμη λειτουργία του προγράμματος και θα οδηγήσει σε μια «ανακύκλωση» εργαζομένων, διαπράττοντας μια κατάφωρη αδικία. Κανείς δεν μπορεί να διασφαλίσει ότι οι θέσεις εργασίας θα καλυφθούν από τους ίδιους εργαζομένους (που παρείχαν τις υπηρεσίες τους για 15 και πλέον έτη) και όχι από ανέργους. Το γεγονός αυτό δεν υποδηλώνει, ασφαλώς, μια αναίτια «αντίσταση» σε προσλήψεις και επάνδρωση του «Βοήθεια στο Σπίτι» με περισσότερους εργαζόμενους και νέες ειδικότητες. Σαφώς, ο υψηλός δείκτης ανεργίας και τα τεράστια εργασιακά κενά στο δημόσιο τομέα υπαγορεύουν την προκήρυξη νέων θέσεων εργασίας, όχι, όμως, με τη λογική της «αντικατάστασης» του εργατικού δυναμικού.
Οι εργαζόμενοι αυτοί παρέμεναν σε «ομηρία» όλα αυτά τα χρόνια, με μια διαρκή αβεβαιότητα για την απασχόλησή τους, εργάζονταν απλήρωτοι για μήνες σε δυσμενείς, πολλές φορές, συνθήκες, φτάνοντας και στο πιο απομακρυσμένο χωριό της χώρας μας. Δίκαιη λύση αυτού του πολυετούς «γόρδιου δεσμού» είναι η άμεση απορρόφηση του συνόλου των εργαζομένων του «Βοήθεια στο Σπίτι».
Φανταστείτε έναν εργαζόμενο που στα 35 του χρόνια προσελήφθη ως οικογενειακός βοηθός στο πρόγραμμα με σύμβαση ορισμένου χρόνου. Μετά από 15 χρόνια εργασίας θα κληθεί να συμμετάσχει σε προκήρυξη για να επαναδιεκδικήσει τη θέση του, έχοντας όμως συμπληρώσει τα 50 του χρόνια! Πέρασε τα παραγωγικότερα, από εργασιακής απόψεως, χρόνια της ζωής του στο «Βοήθεια στο Σπίτι», διατρέχοντας σήμερα τον κίνδυνο να βρεθεί στην ανεργία.
Ποιες σκοπιμότητες θα εξυπηρετήσει άραγε μια «φωτογραφική προκήρυξη» για αυτές τις θέσεις εργασίας; Η κυβέρνηση με την παρούσα απόφαση επιχειρεί να πραγματώσει τη λαϊκή ρήση «με ένα σπάρο δυο τρυγόνια»! Κι αυτό γιατί θεωρεί πως, από τη μια, θα ικανοποιήσει τους συμβασιούχους προαναγγέλλοντας μια σαθρή πιθανότητα μονιμοποίησης και, από την άλλη, θα δελεάσει χιλιάδες ανέργους, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα συμμετοχής στη νέα προκήρυξη.
Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό η διαδικασία μονιμοποίησης των εργαζομένων να διασφαλίζει ταυτόχρονα και την ίδια τη λειτουργία του προγράμματος. Ειδικότερα, η διατήρηση των υφιστάμενων δομών σε κάθε (παλαιό) καποδιστριακό Δήμο επιτρέπει την ευελιξία, την αποκέντρωση και την άμεση εξυπηρέτηση των ευπαθών ομάδων. Επιπρόσθετα, θα ήταν άκρως λανθασμένη η αξιοποίηση του επιστημονικού προσωπικού που θα απορροφηθεί(κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, νοσηλευτές) σε διαφορετικά αντικείμενα (π.χ. χορήγηση επιδομάτων) αλλά και, γενικότερα, στην κάλυψη αναγκών του γενικού πληθυσμού. Σε περίπτωση που συνέβαινε κάτι τέτοιο, θα αποδυναμώνονταν σημαντικά οι παροχές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας σε ευπαθείς κοινωνικά ομάδες.
Στις μέρες μας, είναι επιτακτική, περισσότερο από όσο ποτέ, η ανάγκη για εξάλειψη ανισοτήτων κατοίκων σε αστικά κέντρα και στην ύπαιθρο, σε ό,τι αφορά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και περίθαλψης. Με τη λειτουργία του «Βοήθεια στο Σπίτι» προωθείται ένα σχέδιο διευκόλυνσης των ηλικιωμένων για πρόσβαση στην αγορά αγαθών με σκοπό την αυτοεξυπηρέτησή τους.
Ειδικότερα, η υιοθέτηση ενός μοντέλου ενεργούς γήρανσης, με παραμονή του ηλικιωμένου στο οικείο περιβάλλον, φαίνεται να ευνοεί την ψυχική του υγεία, να εγκαθιδρύει ένα κλίμα σταθερότητας στην καθημερινότητά του και να προάγει αισθήματα ικανοποίησης, ασφάλειας, αυτονομίας και αυτοελέγχου. Μάλιστα, ερευνητική δραστηριότητα γύρω από τη νοσηλεία κατ’ οίκον κατέδειξε ότι ηλικιωμένοι με μειωμένο επίπεδο λειτουργικότητας διεκπεραίωναν επιτυχώς καθημερινές δραστηριότητες, σε αντίθεση με ηλικιωμένους με υψηλότερο επίπεδο λειτουργικότητας που βρίσκονταν σε μη-οικείο περιβάλλον.

Η παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ είχε, πολλάκις στο παρελθόν, υποστηρίξει ότι οι συμβασιούχοι του «Βοήθεια στο Σπίτι» πληρούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες, προασπίζοντας το δικαίωμά τους για μόνιμη και σταθερή εργασία. Βρέθηκε αμέτρητες φορές στο δρόμο για να διατυμπανίσει το αυτονόητο: τη σταθερή εργασία για όλους. Καλείται σήμερα, ως κυβέρνηση αυτής της χώρας, να κάνει πράξη τις προεκλογικές της δεσμεύσεις.

Έλλη Φρεγγίδου, M.Sc.
Ψυχολόγος Α.Π.Θ.
21ης Ιουνίου-Αθ. Τσούντα
Τηλ. γραφείου: 2341027014, κιν: 6946081649
e-mail: elli_kilkis@yahoo.gr
www.psyxotherapy.gr
frengidou.blogspot.com